Nationale conferentie nlt 2024

De wereld van natuurwetenschappen en technologie vraagt aan alle kanten om samenwerking. Niemand weet alles en de vraagstukken hebben wel al die verschillende inbreng nodig. De verschillende disciplines moeten daar een stem in hebben Science (Natuurwetenschap), Technologie, Engineering en Mathematics (wiskunde), STEM. In nlt komen deze facetten samen, op een manier die bij de afzonderlijke vakken moeilijker te realiseren is.

Werkgroepen in het ochtendprogramma 11:00 - 12:30

1.1 Het conceptexamenprogramma en hoe nu verder?

Op 6 december 2023 heeft de Vakvernieuwingscommissie NWV concepten gepresenteerd voor de eindexamenprogramma’s van de bètavakken. De eindtermen zijn aan de leden voorgelegd en op basis van hun reacties is een advies opgesteld. Op 14 december zijn ook de concept kerndoelen voor Mens & Natuur gepubliceerd. Hierop hebben sommigen op persoonlijke titel ook commentaar gegeven.

WAT GA JE DOEN?
In deze werkgroep geven we een overzicht van de voorgestelde eindtermen en kerndoelen. En we bespreken onze op- en aanmerkingen daarop. Daarna gaan we in de werkgroep onderzoeken wat het nieuwe nlt-programma voor kansen kan bieden. Daarnaast staan we stil bij hoe nlt in de onderbouw kan bijdragen aan samenhangend onderwijs voor Mens & Natuur.

Werkgroep leider: Erik Woldhuis, Pieter Hogenbirk en Anne-Christien Tammes
Locatie: Congreszaal A

1.2 Duurzaam verbouwen; herziening van Nulenergiehuis en Duurzaam maar niet duur

Gebouwen gebruiken veel energie voor verwarmen, verlichten en ventileren. Bij voorkeur komt die energie uit duurzame bronnen: zonder uitstoot van kooldioxide. We willen ook bouwen op een manier die aarde en klimaat niet aantasten.

In de nieuwe module Duurzaam (ver)bouwen gaan leerlingen in teams aan de slag met een projectgebouw. Liefst een echt gebouw in de omgeving met een opdrachtgever die toelicht. Vanuit de invalshoeken Isolatie, Installatie en Instructie bekijken leerlingen de kenmerken van het gebouw en welke aanpassingen er mogelijk zijn. Ze stellen een realistisch (ver)bouwplan op, waarin ook de kosten worden meegenomen en brengen een offerte uit aan de opdrachtgever.

De module vervangt de havo-modules Duurzaam en niet duur en Nulenergiewoning / Energieneutraal wonen.

In de workshop gaan we kennismaken met:
• de testversie van de module,
• keuzes voor docent en leerling,
• het energietransitie-spel,
• praktische activiteiten.

We horen tijdens de workshop graag waar we de module nog kunnen verbeteren.
Ook zoeken we contact met collega's die de module willen testen.

Werkgroep leider: Jan Jaap Wietsma
Locatie: Tilbury (Koetshuis)

1.3 Fermenteren; een goede balans van micro-organismen

Van kombucha tot brood en van tofu tot yoghurt: veel alledaagse producten worden gemaakt door fermentatie. Fermenteren is weer helemaal hip! Niet alleen onder thuiskoks, maar ook in professionele keukens en in de wetenschap wint deze gecontroleerde vorm van verrotting aan populariteit. De docenten van Wageningen Pre-University hebben in samenwerking met fermentatie-expert Christian Weij een nieuwe lesmodule ontwikkeld. In deze module voor 3 havo & vwo maken leerlingen kennis met de vele mogelijkheden van fermentatie. Eerst wordt aandacht besteed aan de scheikundige, wiskundige en culturele aspecten van het fermentatieproces. Leerlingen gaan ook inzien hoe fermentatie ingezet kan worden als duurzame optie om producten langer houdbaar te maken. In een reeks practica gaan de leerlingen op een culinaire ontdekkingstocht. Ze zullen zelf gefermenteerde producten maken, zoals crème fraîche en gefermenteerde groenten. In het tweede deel ligt de focus op de biologie van ons darmmicrobioom en de relatie met gezondheid. Hoe zit het precies met probiotica en prebiotica en kun je (darm)ziekten tegengaan met gezonde voeding?

WAT GA JE DOEN?
• krijg je een preview van de testversie van deze nieuwe lesmodule.
• proef je van diverse gefermenteerde producten.
• maak je kennis met de werkvormen en practica uit de module.
• ga je, net als de leerlingen, zelf aan de slag met fermentatie.
Wil je de module toepassen als vakoverstijgende projectweek, of als lessenreeks? Aangezien we nog testscholen zoeken, nodigen we je graag uit om te kijken of het project bij jou op school past.

Werkgroep leider: Anne de Fraiture en Annabel van Dieen
Locatie: Oranjerie (Koetshuis)

1.4 De magie van de explosie

De Duitse natuurkundige Christoph Lichtenberg zei eens: 'Een wetenschappelijk experiment dat een knal veroorzaakt, is beter dan een experiment zonder geluid. Om die reden kan een mens niet nadrukkelijk genoeg aan de hemel vragen: als ik iets mag ontdekken, laat het dan iets zijn dat ontploft.'
Zeg nu zelf, explosies zijn enorm fascinerend, maar ook gevaarlijk. We horen tegenwoordig zo vaak over explosies in het nieuws, dat ze bij het leven lijken te horen. Maar is dat wel zo? Want met uitzondering van vulkaanuitbarstingen zijn natuurlijke explosies enorm zeldzaam.
Hoe ontstaan explosies? Hoe komt het dat er tegenwoordig zoveel meer explodeert dan vroeger? Maar vooral: hoe kunnen we explosies voorkomen en zo onze maatschappij veilig houden? Daar gaat deze spannende en uitdagende module voor de eerste klas over. In samenwerking met het bedrijf Quercus worden leerlingen binnen deze lessenserie opgeleid tot junior explosiedeskundigen die bedrijven adviseren met betrekking tot explosieveiligheid.
WAT GA JE DOEN?
Wil jij meer weten hoe deze module de persoonlijke interesse van leerlingen voor het vak nlt kan wekken? Hoe leerlingen veilig leren werken? Wil je ook wat leuke proeven doen? En wil je je daarnaast ook nog verwonderen? Schrijf je dan in voor deze werkgroep.

Werkgroep leider: Inge van Ulden
Locatie: L. van Deyssel

1.5 Wiskunde in de praktijk

Wat hebben natuurkunde, chemie, economie, geografie en meteorologie met elkaar gemeen? Wiskunde! Maar hoe? Dat zal je zien in deze vernieuwde module. Voor leerlingen kan wiskunde erg abstract overkomen, dus om hen een concreter begrip te geven willen we hen met deze module laten rekenen met wiskundige verschijnselen uit verschillende vakgebieden. Zo zullen leerlingen bijvoorbeeld zien dat zij met hele verschillende proefjes precies dezelfde grafieken krijgen. Hierbij wordt eerst gefocust op exponentiële verbanden en vervolgens op periodieke verbanden. Deze module is gebaseerd op de module Complexe Stromen, maar dan in een nieuw jasje.

WAT GA JE DOEN?

Tijdens deze werkgroep maak je kennis met de eerste hoofdstukken van de vernieuwde module. We geven een voorproefje van de werkvormen en practica en bespreken dit verder als groep. Interesse om de module te testen op school? Ontdek bij deze werkgroep of het wat voor je is!

Werkgroep leider: Amy van Dijk
Locatie: Multatuli

1.6 Dierenparadijs

In de brugklasmodule Dierenparadijs gaan leerlingen aan de slag met het vraagstuk hoe het welzijn van landbouwhuisdieren, dierentuindieren en huis- en hobbydieren verbeterd kan worden. Ze starten met het verkennen van het begrip dierenwelzijn en onderzoeken hoe dit meetbaar gemaakt kan worden. Daarna leren ze op een praktische wijze wat technisch ontwerpen is en wat daar allemaal bij komt kijken. Vervolgens gaan de leerlingen met de opgedane kennis en vaardigheden in groepjes zelf een hulpmiddel ontwerpen om het welzijn van een zelfgekozen diersoort te verbeteren. Ze maken een prototype dat, indien mogelijk en verantwoord, wordt getest. De module wordt afgesloten met een posterpresentatiemarkt waarbij leerlingen hun idee pitchen.

WAT GA JE DOEN?
Tijdens de werkgroep maak je kennis met Design Thinking, een iteratieve ontwerpmethode om problemen op te lossen. Design Thinking kun je gebruiken om met leerlingen te werken aan complexe vraagstukken, maar je kunt het ook in je eigen praktijk als professional toepassen. In de werkgroep pas je deze manier van denken toe op een concrete context: het welzijn van een hobbydier. Je leert stereotype gedrag bij hobbydieren herkennen en oplossingen te bedenken om dit soort gedrag te voorkomen. Ten slotte ga je praktisch aan de slag met het maken van een prototype of maquette. Uiteindelijk ga je naar huis met kennis over Design Thinking en dierenwelzijn en heb je een scala aan (creatieve) werkvormen aangereikt gekregen die je direct in je eigen lespraktijk met leerlingen kunt inzetten.

Werkgroep leider: Leendert Verduijn en Edgar de Wit
Locatie: Landauer (Koetshuis)

1.7 Quantum ready

We ontwikkelen een lesmodule nlt die kwantummechanica, technologie en biologie met elkaar verbindt. De module gaat uit van toepassingen en biologische contexten om kwantumconcepten te introduceren, inclusief hands-on leerlingactiviteiten. Daarnaast bouwen we een kwantumlab voor scholieren bij het Science Center van de TU Delft zodat leerlingen kunnen experimenteren met kwantum- en nanotechnologie. We doen niet te moeilijk over de vraag “is het wel echt kwantum?”. Ons doel is leerlingen kennis te laten maken met kwantumverschijnselen zodat ze Quantum Ready zijn.

WAT GA JE DOEN?
Tijdens de werkgroep presenteren we de eerste hoofdstukken van de nlt-module en is er ruim de tijd om kennis te maken met een aantal van de experimenten die we voor het voortgezet onderwijs beschikbaar willen maken. Voor een aantal activiteiten is het handig als u een eigen laptop mee neemt maar niet noodzakelijk.

Werkgroep leider: Rutger Ockhorst
Locatie: J.F. Bordewijk

1.8 Nieuwe lesmodule Robotica voor vwo

Er is geen huidige lesmodule Robotica voor het vwo. Dat is een groot gemis en daarom wordt een nieuwe nlt module ontwikkeld, waarin er gebruik gemaakt wordt van de Mirte robot. Deze robot wordt door de TU Delft ontwikkeld voor het onderwijs op de TU Delft, maar er zijn ook versies voor het basisonderwijs en voortgezet onderwijs. Naast een zo laag mogelijke prijs is Mirte uit te breiden met losse modules. Daarmee is het een robot waar je blijvend iets aan hebt en die uitdagend blijft van basisschool tot universiteit.
WAT GA JE DOEN?
In deze werkgroep zullen we eerst kort uitleg geven over de visie en mogelijkheden rondom de Mirte robot. Daarna zal er in tweetallen gewerkt worden aan de robot om een goed beeld te krijgen van de mogelijkheden. We sluiten af met een korte discussie hoe een mogelijke vernieuwde Robotica-module vorm zou kunnen krijgen.

Werkgroep leider: Martin Klomp en Arend-Jan van Hilten
Locatie: Maarten Maartenszaal

1.9 Waarnemen en waarderen: wetenschap door scholieren

Met bijdrage van MiCRop Virtual Reality, Geo Citizen Science en Fijnstofmetingen.
Wetenschap door burgers, of in ons geval: scholieren, staat steeds meer in de belangstelling. Bij veel onderzoek speelt de leefomgeving een belangrijke rol. Waarnemen van die omgeving (bijvoorbeeld kijken naar planten en dieren, waterkwaliteit, bodemleven, luchtkwaliteit) is populair. Veel informatie is verbonden aan een locatie op de aarde en heeft daarmee een geo-informatie component. Waarderen van wat er in de omgeving leeft en groeit is van groot belang bij duurzame ontwikkeling, bijvoorbeeld het stimuleren van biodiversiteit. Als leerlingen vragen stellen, onderzoek doen en waarnemingen toevoegen, kan dit het wetenschappelijk onderzoek vooruithelpen.
We nemen tijdens deze werkgroep een duikje in de wereld van het bodemleven. Leerlingen staan er vaak niet bij stil hoe complex de relatie is tussen planten en hun omgeving onder de grond. Het inzichtelijk maken van deze interacties is in een klassensituatie vaak lastig. Vanuit de UvA wordt er gewerkt aan een nieuwe leskist die gebruikt kan worden om vanuit verschillende invalshoeken deze complexe relatie tussen planten en hun omgeving inzichtelijk te maken.
Graag introduceren we tijdens deze sessie een bètaversie van de leskist. In het lesprogramma van de leskist zit een VR-applicatie waarmee we in de wondere wereld van het bodemleven duiken. Er is onder andere de mogelijkheid om met het versturen van bodemsamples een analyse te doen naar het DNA van verschillende groepen bacteriën en zo de rol van verschillende bacteriën in kaart te brengen.

WAT GA JE DOEN?
In deze werkgroep zullen we onder andere de VR applicatie tonen. Daarnaast geven we een inkijkje in de leskist en gaan we in gesprek over hoe we de leskist optimaal kunnen aansluiten als een mooie aanvulling op de verschillende nlt-modules. En we staan uitgebreid stil bij de rol van een leerling als onderzoeker. Hoe sluit dat aan bij nlt? Welke modules lenen zich ervoor? Aan welke vragen is onderzoek te doen? Kunnen we andere vakken laten aansluiten? Wat draagt dat bij aan duurzame ontwikkeling? Hoe werken we als scholen samen?

Werkgroep leider: Willie Kerkhof, Kees Denneman, Serkan Girgin, Reina Kuiper
Locatie: Congreszaal C

1.10 Statistek in onderzoek

Deze module draait nu al een flink aantal jaren aan de Radboud Universiteit in een samenwerking tussen de universiteit en een zestal scholen in (de omgeving van) Nijmegen. De insteek is wiskunde en de natuurwetenschappen, met name natuurkunde. Omdat de module zowel door leerlingen als deelnemende docenten goed wordt gewaardeerd is er reden om te kijken of de module kan worden gecertificeerd. Zodat ook andere scholen er gebruik van kunnen maken.
In deze module geen uitgebreid overzicht van vele statistische methoden, maar een toespitsing op een aantal (relevante) toepassingen van statistiek:
• meetonzekerheden, significantie en spreiding
• standaardafwijking en standaardfout
• combineren van verschillende reeksen meetwaarden: wanneer mag dat wel (en niet?), en hoe doe je dat
• de t-toets in verschillende gedaanten
• onzekerheidsvoortplanting en het fitten van grafieken
Aan de hand van de theorie gaan leerlingen zelf aan de slag met de statistische verwerking van gegevens uit (eenvoudige) experimenten om zo ook echt ervaring te krijgen in de toepassing van statistiek in onderzoek.

WAT GA JE DOEN?
Tijdens de werkgroep worden de opzet en werkwijze van de module toegelicht. Graag horen we de mening van deelnemers over de module en wat ideeën zijn om bij de doorontwikkeling tot gecertificeerde module mee te nemen. Wie geïnteresseerd raakt, kan de module natuurlijk als schooleigen module inzetten. Maar helemaal mooi zou zijn als deelnemers enthousiast worden en in de doorontwikkeling willen participeren. Bijvoorbeeld met het maken van lesmateriaal met extra toepassingen of door aanmelding als testschool.

Werkgroep leider: Arno Theune
Locatie: Annie MG Schmidt

Werkgroepen in het middagprogramma 14:00 - 15:30

2.1 Een stevig gebouw voor nlt, met het sein op groen

Hoe is nlt op jouw school georganiseerd? Wat is daarvan vastgelegd? En wat heb je daaraan? Hoe ga je om met het stoplicht en overstappers h – v?

WAT GA JE DOEN?
In deze werkgroep vergelijken we bestaande nlt-plannen, zoals ze op verschillende scholen in gebruik zijn en we werken met elkaar aan de opzet van een nlt-vakleerplan. Aan het eind van de werkgroep beschik je over de contouren van een praktisch plan voor een stevig nlt-gebouw, dat je kunt bespreken met je collega’s en directie en kunt gebruiken op je school.

Werkgroep leider: Ange Taminiau, Jenneke Krüger
Locatie: Annie MG Schmidt

2.2 Werken met Wetropolis-modellen voor water in de ondergrond

Extreme regenval of droogte door klimaatverandering, bemesting en gifstoffen hebben grote invloed op de kwaliteit van grondwater. Aan de Nederlandse kust en op eilanden (ook in Nederland) dringt zeewater binnen. Landbouwgrond of drinkwater kan daardoor zout worden. Met goed beheer van zoet water kan dit worden tegengegaan. Hoe? Dat kan worden onderzocht met fysieke modellen, zoals de Hele-Shaw cel. Als vervolg op het project Wetropolis hebben we werkwijzen ontwikkeld waarmee leerlingen aan de slag kunnen. Bij modules als Dijk van een Dijk, Ruimte voor de Rivier, Deltatechnology, of Duurzame Ontwikkeling is dit in te zetten. Zichtbaar maken van de stroming in de ondergrond, het gedrag van zout en zoet water en de verspreiding van gifstoffen of meststoffen wordt in een Hele-Shaw cel mogelijk.

WAT GA JE DOEN?
We gaan in deze werkgroep een paar situaties (eiland, sloot, kustlijn) in de Hele-Shaw cel modelleren, en op die manier ook zoeken naar mogelijke oplossingen om vervuiling van grondwater of verzilting van het akkerland tegen te gaan. We gaan niet uitgebreid werken met Wetropolis-modellen voor oppervlaktewater, maar laten wel iets zien van mogelijke toepassing bij het vak nlt.

Werkgroep leider: Wout Zweers en Jan Jaap Wietsma
Locatie: Congreszaal C

2.3 AI en Transport van de toekomst (twee nieuwe lesmodules onderbouw)

Drie nieuwe onderbouwmodules worden tijdens deze werkgroep belicht:
• Voor nlt in de onderbouw zijn er nu twee modules ontwikkeld over artificiële intelligentie (AI), namelijk de modules ‘Kennismaking met AI’ voor de 1ste klas en ‘AI: Echt of Nep?’ voor de 3e klas.
• Transport is verantwoordelijk voor de grootste schade aan het milieu. Alleen al in Nederland bedraagt de milieuschade als gevolg van transport per jaar 31 miljard euro. Kortom, als we nadenken over het transport van de toekomst, dan is milieuvriendelijk transport enorm belangrijk. Daarnaast gaat onze maatschappij steeds sneller, transport moet daarom ook efficiënt zijn. Snel transport vraagt ook weer om hogere veiligheidseisen. Het transport van de toekomst zal er dan ook heel anders uitzien dan ons huidige transport. Leerlingen uit de derde klas worden in deze module ware futurologen en gaan op onderzoek uit om zo te ontdekken hoe het transport van de toekomst eruit ziet. Dat doen ze door een aantal spannende practica te volgen, een kleine ontwerpopdracht uit te voeren, wat theoretische kennis op te doen en een afsluitende eigen onderzoek uit te voeren waarbij ze hun eindproduct op een informatiemarkt presenteren.

WAT GA JE DOEN?
In deze werkgroep geven we een inkijkje in beide modules en zullen ook zelf aan de slag gaan met enkele van de opdrachten uit de modules.) Wil jij meer weten over de inhoud van deze modules en daarnaast wat materiaal van ons testen? Schrijf je dan in voor deze werkgroep.

Werkgroep leider: Charlotte Zwetsloot en Margot Verwei
Locatie: L. van Deyssel

2.4 STEM toepassen op lesmodules onderbouw over koralen en insectenhotel

In deze werkgroep worden verschillende onderbouwmodules onder de loep genomen. En er wordt aandacht besteed aan: hoe komt zo'n module eigenlijk tot stand? Hoe verloopt het proces rond het maken van een nieuwe onderbouwmodule? Hoe ziet een goed voorstel eruit en hoe verloopt het schrijfproces?
Leerlingen verdienen in de lesmodule ‘insectenmunten’ door de token-opdrachten extra goed en uitvoerig uit te werken. Deze verdiende munten kunnen ze inzetten om het materiaal waaruit zij hun insectenhotel gaan fabriceren, aan te schaffen. Ale grondstoffen hebben immers een prijs. Leerlingen doen onderzoek naar de kansen die hun huidige omgeving biedt aan insecten. Welke soorten insecten komen er al voor? Op welke manier kan ik die leefomgeving positief beïnvloeden? Met welke materialen kan ik insecten een geschikte schuil of broedplek aanbieden?
Leerlingactiviteiten binnen deze lesmodule zijn: Samenwerken, technisch tekenen, werken van 2D naar 3D, onderzoek uitvoeren en een product opleveren dat ondersteund wordt middels een presentatie van het ontwerpproces. Kortom, genoeg inspiratie in deze werkgroep!

WAT GA JE DOEN?
Naast een presentatie over de genoemde modules, is het voor iedereen die overweegt zelf een module te maken een uitgelezen kans om daar vragen over te stellen. Daarnaast is er aandacht voor ideeën rondom de inzet van onderbouw lesmodules nlt in het curriculum. Welke criteria hanteer je in de keuze ervan? En hoe zorg je voor aansluiting met het curriculum voor nlt in de bovenbouw? Tot slot: de adviezen van de vakvernieuwingscommissie wijzen richting de invoering van meer vakovertijgend (STEM) onderwijs. Hoe kan je lesmodules nlt inzetten om vakoverstijgend onderwijs op je school vorm te geven?

Werkgroep leider: Hans Mulder en Suzanne Calabretta
Locatie: Landauer (Koetshuis)

2.5 Textiel (lesmodule onderbouw)

Zelf aan de gang met patroondelen voor een T-shirt? Puzzelen, meten en berekenen of een petje wel past? Een tas of shirt beschilderen mat natuurlijke kleurstoffen van een henna- en indigoplant en rode kool? Ervaar actief hoe leuk het is om biologie, scheikunde en wiskunde toe te passen in de context van mode en kleding.

WAT GA JE DOEN?
Een tipje van de sluier lichten wij op over de andere ontwerp- , onderzoeks- en denkopdrachten van de kersverse module ‘van katoenplant tot T-shirt’ . Een module die wij ontwikkelen voor drie leerjaren en flexibele inzetbaarheid voor zowel een projectweek als een lessenserie. De rode draad van duurzaam produceren geeft stof tot positief en creatief nadenken over oplossingen. Tijdens deze werkgroep kom je daar alles over te weten.

Werkgroep leider: Tess Geerts en Yo van Dijk
Locatie: Oranjerie (Koetshuis)

2.6 LOGISTIEK: Serious gaming met aansprekende contexten

De kracht van de module Logistiek is dat deze onderwerpen bevat die niet op school behandeld worden, maar wel veel terugkomen in de baantjes van leerlingen en in het dagelijks leven. De theorie in de module bevat veel wis- en natuurkunde, maar heel anders dan leerlingen gewend zijn. De module zelf is inmiddels verouderd. Daarom wordt de module nu aangepast, waarbij moderne contexten centraal staan zoals smartgrid, crowdcontrol, QR codes, enzovoorts. De aangepaste module is een combinatie van theorie, gamificatie en praktijkopdrachten.

WAT GA JE DOEN?
In de werkgroep gaan we aan de slag met een aantal games en praktijkopdrachten en presenteren we een aantal nieuwe contexten en ideeën voor de module. Denk daarbij aan spellen waarbij leerlingen aan de slag gaan met de voorraden van de supermarkt, een snelle route vinden, een smartgrid maken of het plannen van activiteiten in een autofabriek en de effecten daarvan op de productiesnelheid.

Werkgroep leider: René van Helden en Sander Haemers
Locatie: Maarten Maartenszaal

2.7 Klimaatverandering: nu het Noordpoolgebied opwarmt

Afgelopen jaar is er hard gewerkt aan een herziening van de module klimaatverandering. Het theoretische gedeelte is opgefrist. Daarnaast zijn er nieuwe PO’s toegevoegd waar we uiteraard wat langer bij stilstaan.

WAT GA JE DOEN?
We gaan een aantal van de nieuw toegevoegde practica uitvoeren. Deze practica komen uit de klimakoffer van het Ludwig-Maximilians-Universität München. De nieuwe practica die zijn opgenomen als keuze in de module laten leerlingen verschillende aspecten van klimaatverandering ervaren. Daarnaast willen we ook ruimte geven om de verschillende good practices met de module uit te wisselen. De uitgewisselde good practices worden verzameld en ook zal er ruimte zijn voor het uitwisselen van tips en trucs rondom de module.

Werkgroep leider: Kees Denneman en Olga van den Boomgaard
Locatie: Congreszaal A

2.8 LOB in de nlt-les

Eén van mooie opbrengsten van het vak nlt is dat de leerlingen beter in staat zijn om een weloverwogen keuze te maken voor een vervolgopleiding en beroep. Je speelt hier als docent een belangrijke rol in: door jouw handelen kun je leerlingen de relevantie laten inzien van de behandelde stof voor vervolgstudie en beroep. En je kunt leerlingen laten ervaren en verwoorden wat ze persoonlijk interessant vinden, waar ze goed in zijn of waar ze zich in willen verbeteren.

WAT GA JE DOEN?
In deze werkgroep krijg je tips hoe je jouw lessen nog meer loopbaangericht kunt maken. Vervolgens wissel je uit met andere docenten hoe zij LOB in de praktijk toepassen. Je gaat naar huis met een aantal concrete voorbeelden die je direct kunt toepassen in je lessen.

Werkgroep leider: Gea Bakker
Locatie: Congreszaal B

2.9 Rubrics om de kwaliteit van leerlingproducten te beoordelen

Rubrics worden vaak gezien als een geschikt middel om de kwaliteit van leerlingproducten, zoals verslagen en presentaties, (formatief) te beoordelen. Het opstellen van bruikbare, overzichtelijke en inzichtelijke rubrics valt echter nog niet mee.

WAT GA JE DOEN?
Tijdens deze werkgroep laat Saskia zien welke ontwerpcriteria je zou kunnen gebruiken bij het ontwerpen van rubrics en gaat ze in op de verschillen tussen een goede rubric en een goede checklist. Ze maakt hierbij gebruik van inzichten uit haar promotieonderzoek over leren onderzoeken bij de bètavakken in het vo, waarbij ze een serie rubrics en checklists ontworpen, getest en geëvalueerd heeft. Uiteraard ga je zelf aan de slag met het ontwerpen en verbeteren van rubrics. Het is daarom belangrijk om een (nlt-)opdracht waarbij je rubrics zou willen ontwerpen en/of al ontworpen rubrics mee te nemen naar deze werkgroep.

Werkgroep leider: Saskia van der Jagt
Locatie: J.F. Bordewijk

2.10 Buitenonderwijs in relatie tot de leerlijn Duurzame ontwikkeling

Met leerlingen naar buiten gaan is leuk, maar vaak zijn er allerlei belemmeringen. Die belemmeringen willen we overbruggen. Wageningen Pre-University houdt zich al enige tijd bezig met kansen voor buitenonderwijs in het licht van Leren voor Duurzame Ontwikkeling en zal de komende drie jaar aan de slag gaan met het ontwikkelen van laagdrempelige werkvormen voor vakoverstijgend buitenonderwijs onder de noemer: Waarnemen en waarderen.

WAT GA JE DOEN?
In deze werkgroep delen wij onze gedachten achter het nut en de noodzaak van buitenonderwijs en gaan we onderling onze beste ervaringen met buitenonderwijs delen. We inventariseren bij welke nlt-modules buitenonderwijs nog niet plaatsvindt, terwijl dat wel een meerwaarde zou kunnen hebben en op een makkelijke manier kan worden ingepast. Neem je beste buitenles mee in de vorm van een eenvoudig draaiboek en uitgeschreven leerdoelen. De beste ideeën die we met elkaar genereren worden benut binnen ons project en verder uitgewerkt tot concrete lessen die je uiteindelijk krijgt toegestuurd.

Werkgroep leider: Reina Kuiper
Locatie: Multatuli